poniedziałek, 19 sierpnia 2019

niedziela, 18 sierpnia 2019

Europa Polska Kołbacz pałac

Pałac w Kołbaczu
Jak każdy zabytek Kołbacza. tak i budynek dawnego zarządu domeny państwowej jest na swój wyjątkowy sposób świadkiem wielowątkowej historii Pomorza. Gdy w XVIII i na początku XIX w. na potrzeby majątków państwowych tzw. Landbaumeistrzy tworzyli funkcjonalną, ale nie pozbawioną walorów estetycznych architekturę, W Kołbaczu wzniesiono budowle według projektu cenionego niemieckiego architekta Davida Gilly'ego, który pracował między innymi dla króla Fryderyka Wilhelma ll czy królowej Luizy. W końcu lat 60. XX W. budynek zarządu domeny stał się siedzibą dyrekcji miejscowego gospodarstwa rolnego, a cały Kołbacz zmienił się w nowoczesne, wzorcowe i samowystarczalne agromiasto, nawiązując do cysterskich tradycji dobrego gospodarzenia, które kontynuowane są do dziś. Klasycystyczny budynek! o rzucającej się w oczy harmonii w proporcjach bryły i fasady postawiony jest na kamiennym cokole! i nakryty mansardowym dachem z naczółkami i lukarnami. Elewacje z niewielkim pseudoryzalitem dzielą cztery zróżnicowane w formie gzymsy. Być może jednak najciekawszy element znajduje się wewnątrz budynku, który skrywa oryginalną drewniana klatkę schodową o ozdobnych balustradach Obecnie mieści się tam Zakład Doświadczalny Instytutu Zootechniki.

Europa Polska Kołbacz dwór

Dwór w Kołbaczu
Ze względu na swoje położenie, bliskość Płoni i Miedwia oraz urodzajność ziemi kołbackie dobra cieszyły się sławą wśród właścicieli ziemskich, podobnie jak pobliski region Weizacker, który swą nazwę zawdzięczał żyznej glebie wydającej bogate plony (weizen - pszenica). Z tej przyczyny w XVIII-XIX w. Kołbacz często zmieniał swych właścicieli. Niedługo po tym, jak w 1843 r. osada na powrót stała się państwową własnością, postanowiono wybudować dom dla jej zarządcy. Sto lat później zarówno kołbacka domena, jak i kraina Weizacker odeszły w niepamięć, a dwór zamienił się w szkołę, w której do 1988 r. wiedzę i umiejętności zdobywali nowi mieszkańcy tych terenów. Do dzisiejszych czasów klasycystyczny budynek z elementami neobaroku przetrwał w mało zmienionej formie. Parterowa budowla nakryta jest mansardowym dachem z naczółkami, lukarnami i świetlikami w kształcie „wolich oczu". Choć w porównaniu ze stojącym naprzeciw monumentalnym pocysterskim kościołem skromny budynek z symetryczną elewacją wydaje się mało okazały, jednak i on ma swój wkład w barwne dzieje Kołbacza, będąc świadectwem złożonej historii, zmienności obowiązujących stylów, ludzkich upodobań potrzeb.

Europa Polska Kołbacz p.w. Najświętszego Serca Pana Jezusa





Kołbacka rozeta, gotycki detal architektoniczny o wysokiej randze artystycznej, przez wielu historyków uznawana za najpiękniejszą rozetę na wschód od Odry. Inspirowana rozetami z katedr średniowiecznej Francji (m.in. w Chartres), zachwyca niezwykłą kompozycją i harmonią. Wypełnia pole szczytu ściany zachodniej. Złożona jest z ośmioramiennej gwiazdy otoczonej mniejszymi rozetkami w kształcie sześcioliścia. Inspiruje i dziś - stanowi atrakcyjny motyw dla wzornictwa, promocji regionu i przyszłych projektów identyfikacji wizualnej dawnego opactwa w Kołbaczu.







Dom opata to jedyna pozostałość tzw. „małego klasztoru” należącego do przełożonego zgromadzenia, bo, zgodnie z cysterską regułą, opat posiadał własne dobra, odrębne od klasztornych. Gotycko-renesansowy budynek z I poł. XIV w. zbudowano z cegły w wątku wendyjskim i gotyckim. Warto zobaczyć odrestaurowany portal w elewacji zachodniej, otwory okienne i blendy, a w zajmowanym przez bibliotekę wnętrzu – oryginalne detale.


Polecam

Europa Polska Zakrzewo pałac

Pałac w Zakrzewie - Opis PolskieZabytki.pl

Najczęściej wyświetlane